تحقیق با عنوان تاریخ شهرنشینی ایران 103 ص با فرمت WORD
ضرورت و لزوم مطالعه تاريخ:
شناخت ما از هر پديده اي به درجه شناخت ما از فرآيند تاريخي آن پدیده بستگي دارد.
ادراک درست از شرايط عام که شامل دريافت اوضاع و احوال کلي (مکان و زمان) ویژگیهای اقتصادي سياسي، اجتماعي، فرهنگي امکانات و محدوديتها است و شرايط خاص پديده مشتمل بر ویژگیهای خود پديده آنچنانکه هست میگردد.
شرايط عام شامل شناخت چرايي وضع موجود است که به تخمين دگرگونيهاي بعدي و پيش بيني تحولات آينده منجرمي شود.
شناخت شهر ايراني «شار»
عوامل تعيين کننده وضعيت شهر مشتمل بر سه دسته زيرند:
مسايل جهان بيني: که شامل نوع نگرش به جهان، دين و مذهب، مسلک، فرق متفاوت اجتماعي است چرا که شهر تبلور کالبدي جامعه اي است که در آن مي زيد.
عامل اقتصادي: شامل مباحثی چون تعريف مادي جهان ،نحوه توليد و توزيع ثروت ومصرف است.همچنین پديده غارت – دفاع که گویای تاثیرات جدی مسایل اقتصادی بر سرنوشت و حیات شهرهای ما بوده است .
عامل محيط يا اقليم و ویژگیهای زيست محيطي : که در حیات شهرهاونقشی که عناصر طبيعي برتعیین موقعیت شهرهادر تمدنهاي نخستين داشته است.
تقسيم بندي دوره هاي مختلف شهرسازي در ايران
بر اساس تقسیم بندی بعمل آمده (در کتاب از شار تا شهر)،دوره هاي شهرسازي در ايران به سه دسته کلي زير قابل تقسيم اند:
شهرنشيني، شهرگرايي و شهرسازي قبل از اسلام (از قرن 9 قبل از میلادتاقرن 7 میلادی) تا ظهور اسلام از شروع تمدن شهري ايراني
شهرنشيني، شهرگرايي و شهرسازي بعد از اسلام, استقرار اولين حکومتهاي مستقل داخلي در ايران از قرن 7 میلادی تا 1200 هجری قمری( 1165 هجری شمسی -1876 ميلادي )از آغاز اسلام تا شروع سلسله قاجاريه
شهرنشيني، شهرگرايي و شهرسازي در دوران معاصر (1200 ه.ق تا 1357 ه.ش – 1979 م) از اول حکومت قاجار تا انقلاب اسلامي
گفتنی است سبکها، شيوه ها و الگوهای بوجود آمده با توجه به سرزمين منشاء پيدايش است. اين تقسيمات از مفاهيم سرزمينی پيروي مي کنندو از تقسيم بندي هاي حکومتي و دولتي مرسوم تبعيت نمي کند.
در يک تقسيم بندي ريزترهر یک ازبخشهای سه گانه فوق قابل تفکیک به شرح ذيل است:
سير تحول شهرنشيني، شهرگرايي و شهر سازي قبل از اسلام (تولد و شکل گيري شار)شامل:
ساخت و بافت شاراز قرن نهم قبل از ميلاد تا قرن چهارم ق.م (سبک پارسي) نشأت گرفته از تمدن بين النهرين، دوره هاي ماد و هخامنشي تاحمله اسکندر
ساخت و بافت شار در قرن سوم ق.م.تلفيق شار پارسي با دولت شهرهاي يوناني (سبک پارسي هلني) دوره حکومت سلوکي
ساخت و بافت شار از اواخر قرن سوم ق.م تا هفتم ميلادي(يک هجري) ابداع مجدد مفهوم شار (سبک پارتي)دوره حکومتهای اشکاني و ساساني
سير تحول شهرنشيني ،شهرگرایی و شهرسازي ودگرگوني مفاهيم بعد از اسلام
2-1. شهر از قرن يکم ه.ق تا قرن 4 ه.ق (11-7 م). دگرگوني مفهوم جديد شار (سبک خراسان) تجديد حيات علمي و ادبي در قرن چهارم تا ظهور ديلمان
2-2. ساخت و بافت شار قرن چهارم ه.ق تا قرن هفتم ه.ق (11 – 14م) .اوج تجديد حيات علمي (سبک رازي)دوره غزنوی، سلجوقي ،خوارزمشاهي
2-3. ساخت و بافت شار از قرن (11-7 ه.ق) (17-14 م) حضیض در آغاز با حمله مغول و احياي سبک آذري در دوره های ايلخانيان- اتابکان – ترکمانان – گورکانيان
2-4. ساخت و بافت شار از قرن (اول 13-11 ه.ق: (18-17 م) (مکتب اصفهان) که خود داراي اوج و حضیض بوده است.
سير تحول شهرنشيني و شهرسازي در دوران معاصر
باز ابداع مفهوم شار تولد مفهوم شهر، قلب مفهوم شار
3-1. پيدايش مفهوم شهر: سبک هندي، سبک تهران از اواسط حکومت قاجار تاکودتاي 1299 ه.ش
3-2. شهرسازي در مفهوم جديد از1300تا 1320 ه.ش (1945 – 1920 م)
شکل گيري الگوي تهران متأثر از سبک بين الملل از سوي جنبش نوگرايي جهاني انعکاس الگوي تهران
4-3. شهرسازي از سال 1320 – 1357 ه.ش (1979 – 1941 م)
اشاعه الگوي تهران در شهرسازي و معماري، پيدايش نخستين طرحهاي برنامه ريزي شده و دگرگوني در شکل شهر