مجموعه سعد السلطنه
بزرگترین کاروانسرای سر پوشیده و مرکز تجاری داخلی شهری در ایران است که با وسعتی افزون بر ۶/۲ هکتار توسط باقر خان سعد السلطنه فرماندار قزوین در اواخر سلطنت ناصر الدین شاه قاجار ساخته شده و از سراهای تودرتو و پیوسته به هم تشکیل گردیده است . حجره هایی که در حیاط ها واقع شده اند با ایوانچه های کاربندی شده نشانگر کمال زیبایی و سنجیدگی طرح می باشند که محور های شرقی ـ غربی و شمالی ـ جنوبی بازار از آنها می گذرند . محورهای عمود بر هم در چهار سوق کاروانسرا به هم می پیوندند و معماری مکتب قزوین در فضاهای تجاری را به شیوه ای بسیار زیبا و ماندگار به نمایش می گذارند . بر فراز این چهار سوق گنبدی بزرگ و در چهار طرف آن چهار نیم گنبد قرار دارد که همگی دارای کار بندی و در اوج زیبایی هستند . ورودی های متعدد و بلند ، حیاط های وسیع ، بارانداز و شترخان بزرگ با بیش از یکصد ستون آجری ، گرمابه ، هشتی های با شکوه و حجره هایی که دور تا دور فضا های باز و در دالان های طول و دراز گسترده و از تزئینات آجر تراش و کاشی برخوردارند این مجموعه را به زیبایی تمام آراسته اند

کاروانسراهای دیگر
کاروانسرای آراسنج در جاده بوئین زهرا – ساوه ؛کاروانسرای خرزان ؛ کاروانسرای قاقازان در راه قزوین – رشت و کاروانسرای پیچ بن در راه قزوین الموت – تنکابن از جمله دیگر کاروانسراهای میان راهی در استان قزوین می باشند .
تاریخ مکانی بنای سعدالسلطنه

« در مورد مکان بنای سعدالسلطنه دو قول معروف وجود دارد ؛ عده ای بر این باورند که در محل کنونی سرای مذکور ، خانه های مسکونی وجود داشته و سعدالسلطنه این خانه ها را از صاحبانشان خریداری کرده و پس از تخریب آنها به ساختن سرا در مکان آنها پرداخته است .
گروه دوم معتقدند که در چهار چوب خیابانهای امام خمینی ، پیغمبریه و کوچه پنجه علی باغ معروف سعادت آباد قرار داشته است که شاه طهماسب اول و جانشین او کاخهای رفیعی در آن احداث کرده بودند و یکی از قصور مجلل و با شکوه پادشاهان صفوی بوده که پس از انقراض آن دودمان ، رو به ویرانی نهاده و سرانجام اراضی آن جایگاه خاکروبه شده بود که سعدالسلطنه در اقدامی مدبرانه خاکروبه ها و … را به کلکوارچی ها فروخت که آنگاه زمین آنجا را صاف کرده و طرح سرای سعادت را ریخت و نام سعادت به این مناسبت است که آنجا زمین سعادت آباد بوده است »
معرفی

سال ساخت بنا: سال ساخت این بنا حدودا بین سال های ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۲ ه.ق می باشد.
بررسی تاریخی بنا: بنای تاریخی در مجموعه بازار تاریخی قزوین قرار گرفته و در دوره ناطرالدین شاه قاجار و به دستور باقرخان سعدالسلطنه فرماندار شهر قزوین احداث شد . او با در نظر گرفتن اهمیت تجاری شهر این سرا را به منظور محل تجارت و داد و ستد بنا کرد و به مناسبت لقب خودش آنرا سعدیه می نامد .
بررسی کالبدی بنا

-۱کاروانسرا بصورت چهار فصلی ساخته شده

-۲چهار ایوان در چهار ضلع حیاط دارد که طاق ایوان ها دارای آجر کاری و سقف داخلی ایوان دارای تزئین و مقرنس کاری است .

-۳این مجموعه دارای یک حیاط مرکزی است که در چهار جنب آن حجره های تجاری ساخته شده است.