موقعیت و تاریخچه

روستای کنگ از توابع بخش شهرستان مشهد با مختصات جغرافیایی ۵۹ درجه و ۱۳ دقیقه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۱۹ دقیقه شمالی در ۱۹ کیلومتری غرب طرقبه و ۲۹ کیلومتری مشهد قرار گرفته است. روستای کوهستانی کنگ در دامنه جنوبی رشته کوههای بینالود قرار دارد. کوه روخی در شمال و کوه تیغ میان در جنوب غربی روستا واقع شده اند و رود خانه های نروی و دیوار از جنوب شرقی روستا عبور می‌کنند. روستای کنگ از سطح دریا ۱۷۰۰ متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن معتدل کوهستانی است. کنگ یکی از روستاهای زیبا و ییلاقی شاندیز است که به شکل پلکانی د ر دامنه کوه بینالود استقرار یافته است. قدمت این روستا به پیش ا ز اسلام مربوط است گورستان قدیمی روستا، مسجد، تکیه ها و رباط شاه عباسی از تاریخ کهن ان حکایت دارد.

در سفر نامه چالز ادوارد در مرد این روستا آمده است :
از جا غرق از تپه ها عبور کردیم به کنگ رسیدیم این دهکده نزدیک ۹ میل د ر شمال غرب جا غرق واقع شده است ۲۰۰ خانوار د ران زندگی می‌کنند. ارتفاع دهکده ۱۶۰۵ متر بود در باغ سیب اردو زدیم این ناحیه تقریبا خشک ترین قطعه ا ز مسیرمان را تشکیل می‌داد. جا غرق هوای بسیار مرطوب یداشت دست به هر چیزی می‌زدیم خیس بود.
مردم روستای کنگ به زبان فارسی و با لهجه محلی سخن می‌گویند مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.

ایران را تمدنی است ریشه دار، در اعماق اعصار و قرون پیش از تاریخ که تاکنون برجای مانده است. اما آنچه را که امروز ایران مینامیم، سرزمینی است پهناور و متنوع از اقوام و فرهنگ و طبیعت و در برگیرنده بیش از ۱۲۵۰۰۰ نقطه سکونتگاهی که در گذر از فراز و نشیب تاریخ قریب به نیم آنها تخریب و تخلیه شده و قریب ۶۸۱۲۲ پارچه آبادی از آن باقی مانده است که آن هم برخی فصلی و برخی دائمی بهره برداری می‌شود.
یکی از این سکونتگاههای با ارزش و دارای سابقه تاریخی و کالبد و فضای ارزشمند وغنی روستای کنگ یکی از ییلاقات اطراف مشهد است.

روستایی با ارزش که تاکنون مورد بی توجهی قرار گرفته است و در طی تاریخ صدمات جبران ناپذیری به آن وارد شده است .
روستای کنگ، یکی از سکونتگاههایی که با الهام گرفتن از طبیعت و با تسلیم و ستیز با طبیعت در طی قرنها و بر اساس نیاز مردمان این سکونتگاه رفته رفته رشد کرده و در هر گام بازیهای زیبایی در تعریف فضا از خود ارائه کرده است، بازیها و درسهایی از فضا سازی هایی که شاید نمونه توصیفی آن را تنها در تعداد محدودی از کتابهای شهرسازی و معماری می‌توان یافت. فضاهایی که نمونه هایی از آن را حتی در شهر های پیشرفته و مدرن هم نمی‌توان دید. شاید اگر در جمله ای بخواهیم فضاهای خاص روستای کنگ را توصیف کنیم تنها باید گفت که:

7-26-2013 11-58-32 PM

کنگ موزه کالبدهای آموزنده در تفسیر فضاست.

نوع تفکیک فضاها و تقسیم آنها، نوع قرار گیری توده ها ـ مصالح بکار رفته در ساخت و ساز حرکت از کل به جز ء و از جزء به کل ـ سیالیت فضایی درون منظر کلی روستا و غیره و غیره همگی نیاز به کار کارشناسی و نقد نقادانه دقیقی دارد تا بتواند حق مطلب را در توصیف فضاهای این شاهکار معماری ادا کند. بطوریکه گاهی احساس می‌شود در نقد فضا توسط نقشه ـ اسکیس و کلام این کار به طور کامل انجام نمی‌شود .
پروژه حاضر، با هدف شناخت دقیق و ساختاری بافت و ریز فضاهای آن آغاز گردید. با توجه به حجم بالای مطالب و نیاز به نقد دقیق فضاها، سعی می‌شود این شناخت برروی یک هکتار از محدوده مرکزی و قدیمی بافت صورت گیرد و در این یک هکتار مرکزی بافت شناخت به صورت خیلی دقیق و برداشت الگوی واحد های مسکونی ـ و فضاهای همسایگی ـ نحوه تفکیک فضاها ـ نوع مصالح بکار رفته ـ نوع ساخت و ساز با توجه به الگوهای معماری سنتی کسب گردد تا بدین طریق بتوان به یک الگو برداری دقیق در مورد بافت روستای مورد نظر دست یافت. پاره ای از مطالعات به شناخت کلی تر در مورد روستا می‌پردازد و به توصیف و ارائه نقشه هایی در مورد مالکیت ـ کاربری ها ـ معابر ـ جهت توسعه بافت ـ محله بندی ها و … می‌پردازد. امید است پروژه حاضر بتواند راه شناخت کالبد های غنی و استواری همانند کنگ را بیش از پیش هموار سازد تا بدین طریق بتوان علاوه بر درس گرفتن از نوع فضا سازی های این عناصر ارزشمند، راهی در جهت حفظ و اعتلای وضعیت فعلی این سکونتگاهها نیز باشد .
روستاها و سکونتگاههایی که علی رغم دارا بودن تاریخی استوار و مستند و کالبدی غنی و آموزنده و در خور توجه به سبب بی توجهی و دارا بودن مشکلات اقتصادی زیاد ساکنین رها شده و هر روز بیش از روز گذشته در معرض آسیب ها و تخریب ها قرار می‌گیرد. همانگونه که این وضعیت در مورد روستای مورد نظر صورت گرفته است
در پروژه حاضر سعی گردیده است نوع زندگی و آداب و سنن رایج در روستا در کنار شناخت ویژگیهای کالبدی آن مورد بررسی قرار گیرد. اما شناخت یک چنین کالبد ارزشمندی نیازمند مطالعات بسیار مفصل تر از پروژه حاضر دارد. از اینرو امید است که همچنان مطالعات در زمینه بافت شناسی و مردم شناسی روستا در پروژه های مشابه دنبال شود .
وجه تسمیه روستای کنگ
کنگ در لغت دو نوع معنا دارد:

۱ـ در لغت نامه های معروف به معنی « پرنده ای قوی پنجه که در مناطق کوهستانی زندگی می‌کند» مثل شاهین.

۲ـ در معانی که سینه به سینه گشته است به معنای « دژ مستحکم » که احتمالاً به سبب موقعیت استراتژیک تپه های این منطقه این نامگذاری صورت گرفته است

فصل اول – شناخت و ارزیابی منطقه مورد مطالعه

۱-۱- معرفی اجمالی منطقه کنگ
۱-۱-۱-موقعیت جغرافیایی :
روستای کنگ در ۲۸ کیلومتری غرب مشهد و در ۱۹ ,۳۶عرض و ً۱۳ ُ۵۹ طول جغرافیایی واقع شده است. این روستا جزء دهستان طرقبه از بخش طرقبه و از توابع شهرستان مشهد است. مقر روستای کنگ بر روی یکی از دامنه های شمال شرقی ارتفاعات بینالود و در جوار دره رودخانه کنگ است. این روستا آخرین روستا در محور دره رودخانه کنگ بوده و از طریق یک جاده آسفالته به روستای نقندر و سپس شهر طرقبه و از آنجا به شهر مشهد مرتبط می‌شود. دو جاده خاکی و کوهستانی نیز روستای کنگ را به روستاهای زشک و جاغرق که در دو دره به موازات با دره کنگ قرار دارند متصل می‌کند .
۲ـ۱ـ۱ـ تقسیمات کشوری :‌
در وضعیت کنونی روستای کنگ جزء دهستان طرقبه از بخش طرقبه و از توابع شهرستان مشهد است. که در نقشه تقسیمات کشوری این محدوده مشاهده می‌گردد.

-لازم به ذکر است که بر اساس فرهنگ آبادی ها، تا سال ۱۳۶۵ روستای کنگ جزء دهستان شاندیز از بخش طرقبه بوده است. تا سال ۱۳۶۵، مشهد دارای بخشهای، « کلات – چناران – مرکزی- طرقبه – احمد آباد – فریمان و سرخس » بوده است. که بخش طرقبه خود دارای دهستانهای « طرقبه – شاندیز – گلمکان و اردمه » بوده و روستاهایی همچون ابرده – زشک و کنگ زیر مجموعه دهستان شاندیز از بخش طرقبه بوده اند.

۳-۱-۱- ویژگیهای طبیعی منطقه :

۱-۳-۱-۱- اقلیم :

به دلیل وضعیت خاص جغرافیایی منطقه (وضعیت دره ای) و به دلیل وجود کوههای مرتفع و درختان فراوان وعدم وزش بادهای خشک، از آب و هوای معتدلی برخوردار است .
همچنین به دلیل اختلاف ارتفاعی که بین منطقه مورد بررسی و شهر مشهد وجود دارد، معدل درجه حرارت روزانه ۴-۳ درجه سانتیگراد پائین تر از معمول درجه حرارت روزانه مشهد است.

۱-۱-۳-۱-۱- جهت وزش بادها :

سه جریان هوایی منطقه کنگ را تحت تأثیر خود قرار میدهند:
جریان هوایی جنوب غربی زمستانه با رطوبت نسبتاً زیاد .که در اصطلاح محلی به این باد باد سیاه یا باد سرد گویند و چون از سمت قبله می‌آید مردم معتقدند که اگر از این سمت باد بیاید هوا سرد می‌شود.
جریان هوایی شمال شرقی تابستانی که از سمت ارتفاعات بینالود می‌وزند .
جریان هوایی شمال شرقی زمستانه که با خود سوز و سرما را به همراه می‌آورد .
۲-۱-۳-۱-۱- تابش خورشید:
با توجه به موقعیت قرار گیری « کوه روخی » ( کوهی که روستا بر دامنه آن قرار گرفته است )و با توجه به جهت تابش خورشید، می‌توان نتیجه گرفت که بافت کالبدی روستا در دامنه تپه ای قرار گرفته است که دارای بهترین جهت نورگیری برای واحدهای زیستی است.
پس از بررسی کل بافت مشاهده شده است که جهت گیری ریزدانه های بافت در جهت جنوب شرقی تا جنوب غربی است که این موضوع با توجه به هماهنگی با بستر و شیب کوه و همچنین نورگیری مناسب واحد ها است.
نحوه استقرار مساکن با توجه به اقلیم و جهت باد و همچنین بهره گیری از تابش خورشید در فصول سرد سال محوری که در راستای شمال شرقی ـ جنوب غربی گسترش دارد تعیین می‌گردد.میزان انحراف بین ۱۵ تا ۲۵ درجه به سمت جنوب غربی مطلوب است.

۲-۳-۱- ۱- زمین شناسی و توپوگرافی منطقه کنگ :

روستای کنگ در دامنه شمال شرقی رشته کوه بینالود ودر ارتفاع ۱۸۰۰ متری از سطح دریا استقرار یافته است. رشته کوه بینالود یکی از ارتفاعات مهم شمال خراسان است که با جهت شمال غربی – جنوب شرقی در غرب دره رودخانه کشف رود یا دشت مشهد قرار دارد. ارتفاع متوسط این رشته کوه در حدود ۲۵۰۰ متر است و بلندترین قله آن معروف به شیرباد نزدیک به۳۳۰۰ متر ارتفاع دارد .
کوه روخی که روستای کنگ در دامنه آن جای گرفته یک از ارتفاعات رشته کوه بینالود است که بیش از ۲۰۰۰ متر ( ۲۰۱۸ متر ) ارتفاع دارد و خط الرأس آن حوزه آبریز رودخانه کنگ را از رودخانه زشک جدا می‌کند. همین خط الراس اکنون به عنوان مرز سیاسی دهستان طرقبه و دهستان شاندیز در نظر گرفته شده است. کوه تیغ میان به دلیل قرار گیری بین دو رودخانه کنگ و رودخانه خشک به این نام خوانده می‌شود و در بلندترین بخش خود ۲۵۶۹ متر ارتفاع دارد .
شیب عمومی منطقه، جنوب غربی – شمال شرقی است که سوگیری رودخانه های منطقه و از جمله رودخانه کنگ به خوبی آنرا نشان میدهد. به طور کلی منطقه پیرامون روستای کنگ شامل مجموعه ای از ارتفاعات و دره هایی با شیب تند است که تأثیر خود را بر ساخت و عملکرد سکونتگاههای انسانی و شیوه معیشت آنها بر جای گذاشته است .
میزان شیب عمومی منطقه حدود ۷ در صد است که در نقاط مختلف بسیار متفاوت است. به عنوان مثال شیب عمومی غرب روستای کنگ تا ۲۰ در صد نیز می‌رسد. حال آنکه شیب دره بین کنگ و روستای نقندر، با فاصله ۵/۷ کیلومتر و اختلاف ارتفاع ۴۰۰ متر ،‌نزدیک به ۵ در صد است .
میانگین شیب بستر روستای کنگ به مراتب بیش از شیب عمومی منطقه استقرار است. دلیل این مسئله استقرار روستا بر دامنه پر شیب یک تپه است. جهت شیب عمومی این بستر از شمال غرب به جنوب شرق است. بافت کالبدی روستا به حوزه هایی تقسیم شده است که دارای میزان شیب متفاوتی هستند. در حوزه هایی میزان شیب تا حدود ۴۵ درصد نیز می‌رسد .
در بین گذرهای اصلی روستا دو گذر آبگینون ( گذر مسجد جامع ) و (گذر سر کمر( که تقریباً عمود بر خطوط تراز تپه احداث شده اند، شیب بیشتری دارند. میزان شیب گذر اول در نقاطی تا حدود ۴۰ در صد و میزان شیب گذر دوم تا حدود ۳۰ در صد می‌رسد. این در حالی است که شیب معابر اصلی دیگر که تقریباً به موازات خطوط تراز احداث شده اند به مراتب کمتر است. حداقل این شیب نزدیک به صفر و حداکثر آن، با کنار گذاشتن یکی دو استثناء، در حدود ۱۵ در صد است. در مجموع میانگین شیب شمال غربی به جنوب شرقی روستا در حدود ۳۵ در صد و میانگین شیب شمال شرق به جنوب غرب آن حدود ۷ در صد است. این در حالی است که شیب سطوح دیگر تپه استقرار در نقاطی بسیار بیش از شیب بافت کالبدی است. از جمله می‌توان به جداره جنوبی تپه اشاره نمود که شیب آن در حوزه هایی به بیش از ۸۰ در صد می‌رسد .
کوهها و ارتفاعات و چشم اندازهای زیبای کنگ، یکی از جاذبه های طبیعی و دیدنی به شمار میرود.که برای فعالیت های تفریحی ـ‌ورزشی خصوصاً برای کوهنوردی و اسکی بسیار جالب است.

به طور کلی ارتفاع به صورت عمومی از شرق به غرب و از شمال به جنوب افزایش می‌یابد، از سوی دیگر از کل ۱۶۲۱ کیلومتر مربع مساحت منطقه بیش از ۷۵ درصد آن کوهستانی و باقی دشت هموار است.

۳-۳-۱-۱- خاک و پوشش گیاهی منطقه کنگ :
یکی از زیبایی های طبیعی منطقه ،پوشش گیاهی زیاد و انبوه آن است که دره را به منزله پارچه ای از مخمل سبز و چین خورده می‌نمایاند و هر جهانگردی را به خود جلب می‌کند.
خاک یکی از عوامل مؤثر محیط طبیعی به شمار میرود وعملکرد آن در زمینه سازگاری با محیط طبیعی، منابع معیشت توده های انسانی را تعیین می‌کندو سه رکن اساسی کشاورزی، دامداری و بهره برداری از جنگل را در جغرافیای اقتصادی بوجود آورده است. باتوجه به تقسیمات توپوگرافی این دهستان، وضعیت خاک و پوشش گیاهی منطقه به شرح زیر است:
۱- در اراضی کوهستانی مرتفع، خاک کم عمق بوده و سنگلاخی است و متشکل از سنگهای دگرگونی و رسوبی است. پوشش گیاهی اندک و اراضی سخت با پوشش گیاهی پراکنده و منقطع است.
۲- در اراضی تپه ای، خاک کم عمق تا نیمه عمیق بوده و سنگریزه دار است که برروی مواد آهکی قرار گرفته ودر آن پوشش گیاهی اندک و چراگاه اتفاقی وجود دارد. در بعضی از قسمتهای آن زراعت دیم وغلات صورت می‌گیرد. همچنین در نقاطی که دارای شیب کمتری است، گیاهان استپی دیده می‌شود.
۳-دراراضی فلات وتراسها خاک به صورت نیمه عمیق با بافت متوسط همراه با تجمع مواد آهکی در لایه های زیر برروی مواد لسی و سنگریزه ای است. دراین ناحیه گیاهان استپ ها به مقدار فراوان دیده می‌شود. گیاهان طبیعی این واحدعبارتند از : گندم، جو ،‌شیرین بیان و نباتات مرتعی دیگر.
درختان میوه دامنه کوهها عبارتند از : توت، شاه توت، بادام و درختان میوه داخل دره ها عبارتند از : گیلاس، آلبالو، گلابی، سیب، گوجه درختی، زردآلو، هلو،‌انگور و فندق است که بعضی از این درختان پیش رس هستند و درختان بدون میوه هم مانند چنار، صنوبر، سپیدار، زبان گنجشک و نیز وجود دارند.
گلهای خودرویی اغلب در فصل بهار در دامنه کوهها و در باغات و در کنار جوی ها سبز می‌شوند. گلهای طبیعی روی کوهها و دامنه ها بیشتر گل شقایق است. گلهایی که بیشتر در کنار رودخانه ها و جوی ها دیده می‌شود، اغلب بنفشه و گل نعنا و پونه است .
گیاهان دارویی متعددی در دامنه کوهها و در کنار نهرها دیده میشود که تعدادی ازآنها عبارتند از : تمشک، نعنا، پونه، نازبو، بارهنگ، موسیر، کاسنی، کلپوره، شاه تره، خاک شیر، گل دختر، علف مخلسه، خارشتری و غیره.

۴-۳-۱-۱- آبهای سطحی منطقه :
شبکه آبهای سطحی محدوده مورد مطالعه، به تبعیت از شیب عمومی منطقه ،جهت جنوب غربی – شمال شرقی دارند و در نهایت پس از اتصال به یکدیگر به دشت مشهد و دره کشف رود می‌ریزند. رودخانه کنگ نیز که از ارتفاعات غرب کنگ سرچشمه می‌گیرد، پس از دریافت چند شاخه فرعی و عبور از روستاهای کنگ و نقندر ،‌در شرق شهر شاندیز به رودخانه زشک می‌پیوندد و نام رودخانه شاندیز را به خود می‌گیرد. رودخانه شاندیز خود یکی از سر شاخه های مهم رودخانه کشف رود است .
رودخانه کنگ ،‌زهکش حوضه آبریز کنگ است که شعبه اصل آن میان دو ارتفاع چمن در شمال و ارتفاع تیغ میان در جنوب قرار گرفته است. این رودخانه بجز سالهای کم باران دائمی بوده و آب آن باغهای روستای کنگ و نقندر را تأمین می‌کند. در محل روستای کنگ، یک رودخانه فصلی به نام رودخانه خشک به رودخانه کنگ می‌پیوندد. همچنین تعدادی چشمه در مسیر رودخانه کنگ بخشی از آب سفره های زیر زمینی منطقه را به رودخانه کنگ وارد می‌کنند .
شیب تند دامنه های منطقه و پوشش گیاهی تنک آن ،‌در مواقع بارش های تند و رگباری، خصوصاً در فصل بهار، موجب طغیان رودخانه ها و آسیب به مزارع ،‌باغات و تأسیسات روستایی می‌شود. در دهه های اخیرو در اثر چرای بی رویه دامها، پوشش گیاهی دامنه ارتفاعات بسیار آسیب دیده از همین رو بارشهای متداول و کم شدت نیز موجب جاری شدن سیلاب می‌شود.در بهار سال ۱۳۸۱ در اثر یک بارش چند ساعته، رودخانه کنگ طغیان کرد و در مکانهایی که برای رودخانه دیواره سازی نشده بود ،‌آسیبهای فراوانی به جاده تازه تأسیس روستای کنگ به نقندر و اراضی باغی وارد ساخت. برای جلوگیری از وقوع این حوادث ،‌که هر ساله بخشی سرمایه های عمومی و خصوصی را نابود می‌کند ،‌مدیریت و کنترل بر حوضه آبریز بالا دست روستای کنگ امری الزامی و حیاتی است. این کار با کمک اهالی و مدیریت فنی دستگاههای مسئول به سادگی – خصوصاً از طریق کنترل جریان آبهای سطحی در شاخه های فرعی حوضه آبریز رودخانه کنگ به صورت دیواره های حایل و سرعت گیر امکان پذیر است. در این میان اجرای طرحهای آبخیز داری و آبخوان داری از جمله ضروری ترین طرحهای عمرانی این منطقه محسوب می‌شوند .
آبهای سطحی روان بر بستر روستا دو دسته اند. دسته نخستین آبهایی است که در نتیجه باریدن باران و یا ریزش برف بر سطح معابر روستا جاری می‌شود. دسته دوم آب چشمه هایی است که در چند موضع از بافت قرار دارند. میزان آبدهی این چشمه ها یکسان نیست. زیرا به جز دوتای از آنها بقیه تقریباً خشک شده اند. پر آب ترین چشمه داخل روستا در جنوب غربی بافت واقع است. آب این چشمه توسط کانالی که به جوی دهی مشهور است از مظهر چشمه به شمال شرق روستا هدایت شده و از این نقطه وارد باغات حاشیه روستا می‌شود. این جوی در قسمت اعظم مسیر خود از زیر منازل عبور می‌نماید و پنهان است ،‌و در نقاطی نیز ظاهر می‌شود. آب چشمه دیگر که میزان آبدهی آن به مراتب کمتر است، پس از جاری شدن بر سطح گذرهای روستا و نقاط پائین تر توسط خلل و فرج موجود در بستر سنگی جذب می‌گردد .
سطوح بستر معابر فاقد هر گونه عنصری از قبیل جوی یا کانال برای جمع آوری و هدایت آبهای سطحی است. این آبها به واسطه شیب زیاد بستر و نیروی ثقل به شکل روانابهای سطحی در معابر روستا جاری شده ،‌بخشی از آن توسط بستر جذب می‌شود و باقیمانده در جنوب روستا وارد رودخانه می‌گردد. آبهای سطحی روستا به دلیل نشست پساب فاضلاب منازل به داخل کوچه ها ،‌عموماً آلوده است. در نتیجه با ورود آنها به رودخانه ،‌فضای رودخانه نیز دچار آلودگی می‌شود.

۴-۱-۱- ویژگیهای انسانی منطقه :

۱-۴-۱-۱- تعداد و توزیع جمعیت :
جمعیت کلی روستای کنگ در سرشماری سال ۱۳۸۰، حدوداً ۸۰۰۰ نفر است که از این تعداد ۱۴۶۸ نفر که ۷۷۲ نفرآن مرد و ۶۹۶ نفر آن زن هستند در زمستان وتابستان در روستا سکونت دارند و بقیه به شهرهای اطراف مهاجرت می‌کنند. میانگین تعداد بچه ها در هر خانوار ۵ بچه است .میانگین سنی افراد در کنگ ۷۰ سال است و حداکثر عمر آن ۸۵ سال است. این روستا از ۷۸۵ ساختمان، ۳۵۷ خانوار تشکیل شده است که از ۷۸۵ ساختان حدود ۴۲۸ تا خالی از سکنه است. از کل افراد ۶۵% جوان و ۲۵% پیر هستند که از ۶۵% جوان ۲۰% بچه ها می‌باشند.
بیشتر سن جوان این روستا به شهرهای مشهد، کرمان و تهران می‌روند و به دستفروشی و شغلهای کاذب دیگر مشغول می‌شوند.
نسبت جمعیت روستا به وسعت روستا بیشتر و نسبت تعداد باغها وزمینهای قابل کشت نیز به جمعیت کمتر است و جوابگوی نیازهای افراد روستا نیست. بنابراین درآمد کم است و اکثر برای تأمین مخارج خود به شهرهای اطراف مهاجرت می‌کنند و به شغلهای کاذبی همانند دستفروشی و مشغول می‌شوند.
عده زیادی از مردم مشهد و طرقبه که در کنگ صاحب باغ هستند، تابستانها برای استراحت و تفریح به کنگ می‌آیند و در بین این گروه عده ای از اهالی بومی کنگ هستند که زمستانها در شهرهای اطراف زندگی می‌کنند.
۲-۴-۱-۱- بررسی تحولات جمعیتی :
روستای کنگ در سال ۱۳۷۵ و در میان ۵۰ روستای دهستان طرقبه به لحاظ جمعیتی پس از روستاهای جاغرق، حصار و مغان با جمعیتی معادل ۱۱۹۲ نفر در رتبه چهارم قرار داشته است. و بدین ترتیب نزدیک به ۶/۷ در صد از جمعیت روستایی این دهستان را در خود جای داده است. بررسی تحولات و تحرکات جمعیتی روستای کنگ طی ۴۰ سال گذشته نشان می‌دهد که این روستا نیز به تبع روند کلان تحولات جمعیت روستاهای کشور، همواره بخشی از جمعیت خود را از دست داده و راهی شهرها کرده است. آنچه بیش از همه می‌تواند دلایل چنین روندی را توجیه نماید، به رغم پنداشت سطحی برخی که ضعف توان روستا را در تأمین اقتصادی جمعیت دلیل آورده اند می‌بایست در سیاستهای کلان جمعیتی و تحولات اجتماعی – اقتصادی کشور جستجو گردد. شواهد نشان می‌دهد که روستای کنگ اکنون جمعیتی کمتر از توان اقتصاد سنتی خود را دارد، زیرا این روستا در ۴۰ سال پیش جمعیتی تا بیش از ۲ برابر مقدار فعلی را در خود نگه می‌داشته است .
جدول شماره ۱- روند تحولات جمعیتی روستای کنگ را از سال ۱۳۳۵ تا کنون نشان می‌دهد. همانطور که ملاحظه می‌شود جمعیت روستای کنگ بین سالهای ۱۳۳۵ تا ۱۳۷۵ به طور متوسط سالانه ۷۵/۱ در صد کاهش داشته و تعداد جمعیت آن به نصف تقلیل یافته است.

بررسی های دقیق تر در مقاطع ده ساله سر شماری جمعیت کنگ نیز حاکی از نرخ رشد منفی ۷۱/۱ در صدی در حد فاصل سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۵ است که احتمالاً به واسطه مهاجرت های ناشی از تحولات اجتماعی – اقتصادی این دهه و پس از اصلاحات ارضی به وقوع پیوسته است. از دهه ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۵ با آنکه نرخ رشد جمعیت مثبت بوده، میزان کم آن ( ۱۴/۰ در صد ) به نسبت نرخ رشد طبیعی، نشان دهنده سر به سر شدن میزان مهاجرت به خارج و میزان افزایش جمعیت روستا است ،‌و نه توقف مهاجرت ها. در دهه های بعدی یعنی ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵ شاهد اوج مهاجرت و تخلیه جمعیتی روستای کنگ هستیم، که طی آن نرخ رشد جمعیت به میزان بی سابقه ای یعنی ۰۱/۶ – درصد کاهش یافته و نزدیک به نیمی از جمعیت روستای کنگ دست به مهاجرت زده اند.

جدول شماره ۱ روند تحولات جمعیتی روستای کنگ طی سال ۷۵-۱۳۳۵
سال جمعیت نرخ رشد سالانه نرخ رشد (بین سالهای ۷۵-۱۳۸۴ )
۱۳۳۵ ۲۴۱۵ ۰٫۷۵
۱٫۷۱-
۰٫۱۴
۱۰٫۰۸-
۲٫۷۲
۴٫۲۵
۵٫۲-
۰٫۵-
۰٫۹۴-
۴٫۱۵-
۱۳۴۵ ۲۶۱۱
۱۳۵۵ ۲۱۹۶
۱۳۶۵ ۲۲۲۸
۱۳۷۰ ۲۰۲۸
۱۳۷۵ ۱۱۹۲ ۱٫۰۹
۱۳۸۰ ۱۴۶۸
۱۳۸۱ ۱۳۹۲
۱۳۸۲ ۱۳۸۵
۱۳۸۳ ۱۳۷۲
۱۳۸۴ ۱۳۱۵
۱۳۸۵ ۱۴۶۲
بررسی های اخیر نشان می‌دهد که بیشترین میزان مهاجرت پس از سال ۱۳۷۰ و مقارن با اتمام جنگ و آغاز دوران نوسازی برنامه های سازندگی دولت پس از جنگ رخ داده است. جدول شماره ۲-۲- با اطلاعات اخذ شده از خانه بهداشت مستقر در روستای کنگ و تا سال ۱۳۸۱ کامل شده است. چنانکه ملاحظه می‌شود کاهش جمعیت روستای کنگ بین سالهای ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۰ با آهنگ ۸۶/۱- در صد در سال تنزل یافته حال آنکه این روند طی سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۵ از سرعتی معادل ۰۸/۱۰ – در صد در سال برخوردار بوه است. چنین سرعتی از تخلیه روستا نمی‌تواند مستقیماً نتیجه کاهش توان تولیدی روستا در بخش کشاورزی باشد. چه در این حالت که عموماً روندی بطئی است ،‌تخلیه جمعیت می‌بایست در دوره طولانی تری تحقق می‌یافت. بنابراین شتاب در میزان مهاجرت این دوره می‌بایست در پاسخ به یک محرک بیرونی باشد ،‌که احتمالاً می‌توان آنرا ایجاد فرصت های شغلی و کاری پردارآمدتر در شهرها در دوران سازندگی دانست که به مراتب بر فعالیتهای کشاورزی سنتی، پر زحمت و کم درآمد برتری داشته اند .
۱-۲-۴-۱-۱-تغییرات فصلی جمعیت :
این روستا دارای بعد دیگر از جمعیت، که می‌توان آن را جمعیت فصلی یا متغیر یا جمعیت دوم نامید، نیز است. بررسی های میدانی و پرسشگریهای انجام شده و مصاحبه با افراد آشنا با مسائل روستا، معلوم داشت گروهی از جمعیت مهاجر روستا ،‌که عموماً به شهر مشهد مهاجرت کرده اند، به دلیل تعلقات اقتصادی ( مالکیت باغ و زمین و بنای مسکونی ) و یا تعلقات فرهنگی ( وجود اقوام ) بخشی از سال و یا روزهایی از سال را به روستا بازگشته و در آن اقامت می‌کنند. متاسفانه این جمعیت از چشم سرشماری های رسمی جمعیت که درنیمه دوم سال انجام می‌شود پنهان مانده و به ثبت نرسیده اند. از آنجا که جمعیت فصلی مورد اشاره گاه به جند برابر جمعیت ثابت می‌رسد و همچنین به آن دلیل که به هر تقدیر طی اقامت خوداز امکانات و خدمات و فضاهای عمومی و خصوصی روستا استفاده می‌کنند ،‌نمی تواند مورد غفلت قرار گیرد. از همین رو برای شناخت میزان و ویژگی های این جمعیت بررسی هایی صورت گرفت. در ابتدا نظرات مطلعین محلی در این مورد جمع آوری گردید، خانه بهداشت روستای کنگ تعداد خانوارهای حاضر در روستا و در ایام اوج جمعیت ( اواسط تابستان ) را حدود ۱۲۰۰ خانوار ( حدود ۴۸۰۰ ) نفر اعلام کرد. جهاد کشاورزی بخش طرقبه نیز این رقم را نزدیک به ۱۰۰۰ خانوار ( حدود ۴۰۰۰ نفر ) اعلام داشت. طرح هادی روستای کنگ نیز در گزارش خود ،‌جمعیت فصلی کنگ را ۳۱۰۰ نفر ( و در مجموع روستا حدود ۴۲۰۰ نفر ) تخمین زده بود .
جمعیت دوم یا جمعیت فصلی علاوه بر مایملک خود در روستای کنگ در شهرهای دیگر عمدتاً در مشهد دارای مشاغل و تعلقات مادی و معنوی دیگری هستند، و به تدریج با گذشت زمان پیوندهای آنان ،‌چه به لحاظ اقتصادی و چه به لحاظ اجتماعی و فرهنگی ضعیف تر خواهد شد. اما درحال حاضر این گروه به مناسبت های مختلف اعم از شرکت در فعالیتهای کشاورزی ،‌مراسم فرهنگی و گذران اوقات فراغت، در فصولی از سال و در روزهایی از هفته در روستا حضور پیدا می‌کند. با شروع فصل تابستان و مساعد شدن اقلیم دامنه های کوهستانی بینالود ،‌اولین گروههای جمعیت فصلی که عموماً شامل کهنسالان و باغداران می‌شود به روستای کنگ باز می‌گردند. این زمان مصادف با اواخر اردیبهشت ماه و اوایل خرداد ماه است. با شروع فصل تابستان و تعطیلی مدارس ،‌خانواده های دارای فرزند مدرسه رو نیز برای مشارکت در فعالیتهای باغداری یا استفاده از ویژگی های محیط طبیعی مساعد روستا به اقوام و خویشان ساکن دائم خود می‌پیوندند. در روزهای تعطیل هفته به تعداد این گروه جمعیتی در کنگ افزوده می‌شود. در پایان تابستان اولین گروه هایی که روستا را ترک می‌کنند ،‌همان خانواده های دارای فرزند محصل هستند و با سرد شدن هوا و پایان فصل برداشت محصول باغی که تا اواخر آبان به طول می‌انجامد ،‌سایر گروهها از جمعیت دوم نیز از کنگ خارج می‌شوند.

۳-۴-۱-۱- تراکم جمعیت :
شاخص تراکم ناخالص جمعیت معیار مناسبی برای سنجش ازدحام و یا خلوتی یک سکونتگاه و میزان فشار برامکانات موجود است محاسبه این شاخص برای روستای کنگ در ادوار مختلف حاکی از روند نزولی میزان تراکم جمعیت در روستا است .
جدول شماره ۲ میزان تراکم جمعیت در حد فاصل سالهای ۸۱-۱۳۳۵ را در کنگ نمایش می‌هد. از سال ۱۳۳۵ به موازات دوران تحولات اساسی در عرصه های گوناگون اجتماعی – اقتصادی و افزایش جمعیت روستا ،‌کالبد روستا رو به توسعه نهاد و تمایل به اسکان و ساخت بناهای مسکونی در خارج از محدوده قدیمی شکل گرفت. با ادامه تحولات اجتماعی از جمعیت روستا کاسته شد ولی همچنان تمایل روستا به گسترده شده باقی ماند. شاید بتوان این مسئله را با تغییر در نگرش ها نیازها و آرمانها و به تبع آن تغییر در مفهوم تراکم و ازدحام در نزد ساکنان توجیه نمود. به هر تقدیر تراکم جمعیتی کنگ از ۲۶۵ نفر در هکتار در سال ۱۳۳۵ به ۹۹ نفر در هکتار و در سال ۱۳۷۵ کاهش و سپس به ۱۱۶ نفر در هکتار افزایش یافت. بدین ترتیب در حال حاضر فضای زیستی روستای کنگ برای کسانی که سالهای ۱۳۳۵ به این روستا را به خاطر دارند فضای کم تراکم و خلوتی شده است.

سال جعیت مساحت ( هکتار ) تراکم
(نفر در هکتار )
۱۳۳۵ ۲۴۱۵ ۱۰/۹ ۲۶۵
۱۳۴۵ ۲۶۱۱ ۸۷/۱۰ ۲۳۸
۱۳۵۵ ۲۱۹۶ ۹۷/۱۰ ۲۰۰
۱۳۶۵ ۲۲۲۸ ۰۳/۱۲ ۱۸۵
۱۳۷۵ ۱۱۹۲ ۶/۱۲ ۹۵
۱۳۸۱ ۱۴۰۰ ۶/۱۲ ۱۱۱

۴-۴-۱-۱- بعد خانوار :
بعد خانوار می‌تواند تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار گرفته و تغییر نماید. نرخ مرگ و میر و موالید زنده، بحرانهای اجتماعی، جنگ، حوادث طبیعی، سیاستهای کنترل جمعیتی و اوضاع اقتصادی و معیشتی می‌تواند بر بعد خانوار مؤثر افتد. جدول شماره ۳- تغییرات بعد خانوار روستای کنگ را بین سالهای ۸۱-۱۳۴۵ نشان می‌دهد. بیشترین متوسط بعد خانوار مربوط به دهه ۷۰ است ( ۲/۵ ) که احتمالاً به دلیل سیاستهای جمعیت سالهای جنگ در تشویق به باروری است. کمترین میزان بعد خانوار نیز در سالهای اخیر مشاهده می‌شود ( ۹/۳ ) نفر ) که بیش از آنکه به رواج فرهنگ کنترل موالید ارتباط داشته باشد ،‌می تواند ناشی از مهاجرت خانوارهای جوان و د رسن باروری از روستا باشد. برای مثال هم اکنون در هر سال از تعداد دانش آموزان ورودی به مقطع ابتدایی کاسته می‌شود .
جدول شماره ۳- تغییرات بعد خانوار روستای کنگ طی سالهای ۸۱-۱۳۴۵
سال جمعیت خانوار بعد خانوار
۱۳۴۵ ۲۶۱۱ ۵۸۳ ۵/۴
۱۳۵۵ ۲۱۹۶ ۴۵۷ ۸/۴
۱۳۶۵ ۲۲۲۸ ۴۲۸ ۲/۵
۱۳۷۵ ۱۱۹۲ ۲۸۵ ۲/۴
۱۳۸۱ ۱۴۰۰ ۳۵۸ ۹/۳

۵-۴-۱-۱- ساختار سنی و جنسی جمعیت :
تعادل میان دو جنس، در ترکیب جمعیتی نکته حائز اهمیتی است ،‌ که می‌تواند بسیاری از روابط موجود یا آینده در رفتار اجتماعی تجمع های انسانی را روشن نماید. بررسی نسبت های جنسی در ترکیب جمعیت کنگ توفیق تعداد مردان بر زنان را در سالهای مختلف و در اغلب سنین نشان می‌دهد ( جدول شماره ۴ ) .بر اساس اطلاعات اخذ شده از خانه بهداشت کنگ ،‌در حال حاضر در برابر ۷۳۴ مرد، ۶۶۶ زن در روستای کنگ اقامت دارند. به این ترتیب در مقابل هر ۱۰۰ زن تعداد ۱۱۰ مرد در روستا زندگی می‌کنند که نسبت نامتعادلی است. آنجه در بدو امر از یک روستای مهاجر فرست همچون کنگ انتظار می‌رود نسبت جنسی پایین و تعداد کمتر مردان نسبت به زنان است. اما در ظاهر امر گویا پسرزایی در ۲۵ سال گذشته، تعداد جمعیت مردان را در گروههای سنی زیر ۲۵ سال افزایش داده است ( نمودار شماره ۶-۲- هرم سنی ). اما بررسی ها و تحقیقات میدانی نشان داد که دلیل عمده کاهش تعداد زنان در سنین ۱۵ تا ۲۴ سال نسبت به مردان ،‌مهاجرت دختران به شهر برای تحصیل و استفاده از امکانات آموزشی بهتر در مقطع دبیرستان و موسسات آموزش عالی است. از طرفی قرار گیری دختران در سن ازدواج در این مقاطع سنی و امکان فرصت های بهتر ازدواج درشهرها می‌تواند از دلایل دیگر مهاجرت زنان باشد. لازم به ذکر است که نسبت جنسی مناطق روستایی شهرستان مشهد در سال ۱۳۷۵ معادل ۱۰۰ و بخش طرقبه ۱۰۱ بوده است که تفاوت زیادی را با روستای کنگ نشان می‌دهد. ۱
جدول شماره ۴- ساختار جنسی جمعیت روستای کنگ
سال تعداد مردان تعداد زنان نسبت جنسی
۱۳۳۵ ۱۲۳۰ ۱۱۸۵ ۱۰۴
۱۳۷۵ ۶۲۳ ۵۶۹ ۱۰۹
۱۳۸۱ ۷۳۴ ۶۶۶ ۱۱۰
مطالعه چگونگی توزیع جمعیت یک سکونتگاه در گروههای سنی می‌تواند به نحو مؤثری تحولات اجتماعی – فرهنگی گذشته و آینده را به تصویر در آورد. نگاهی به نسبت جمعیت گروههای عمده سنی روستای کنگ طی سالهای گذشته نشان می‌دهد که ساختار سنی جمعیت این روستا در حال گذار از یک ساختار سنی جوان به سمت یک ساختار سنی میانسال و کهنسال است. به عنوان مثال نسبت جمعیتی گروه سنی صفر تا ۱۴ ساله کنگ طی سالهای ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۱ از ۸/۳۵ در صد به ۸/۲۹ در صد رسیده است. حال آنکه نسبت جمعیتی گروه سنی میانسال ( ۶۴-۱۵ ساله ) از ۴/۵۱ در صد به ۴/۵۳ در صد و گروه سنی کهنسال ( ۶۵ ساله و بیشتر ) از ۸/۱۲ در صد به ۸/۱۶ در صد رسیده است. مقایسه جمعیت کهنسال روستای کنگ با جامعه روستایی بخش طرقبه حاکی از گرایش بالای روستای کنگ به سمت پیری جمعیت است.

جدول شماره ۵- نسبت جمعیتی گروههای عمده سنی روستای کنگ و بخش طرقبه
۱۳۷۵ و ۱۳۸۱
گروه های
عمده سنی روستای کنگ نقاط روستایی
بخش طرقبه (درصد
۱۳۷۵ ۱۳۸۱
جمعیت درصد جمعیت درصد
۱۴-۰ ساله ۴۲۷ ۷/۳۵ ۴۱۷ ۸/۲۹ ۷/۳۸
۶۴-۱۵ ساله ۶۱۳ ۴/۵۱ ۷۴۷ ۴/۵۳ ۹/۵۳
۶۵ ساله و بیشتر ۱۵۲ ۸/۱۲ ۲۳۶ ۸/۱۶ ۴/۷
جمع ۱۱۹۲ ۱۰۰ ۱۴۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰

همانطور که مشاهده می‌شود ساخت سنی جمعیت از تعادل مناسبی برخوردار نبوده و میانه هرم سنی باریک شده است که احتمالاً می‌تواند نتیجه مهاجرت خانوارهای جوان از روستا باشد. نکته دیگر کم شدن تعداد موالید و گروههای سنی زیر ۱۰ سال است که پس از یک موج جمعیتی در دهه ۱۳۷۰ اتفاق افتاده است و موجب باریک شدن مقطع هرم سنی شده است، از سویی دیگر پهن شدگی رأس هرم نشانه ای از گرایش روستا به سوی پیر سنی جمعیت آن است. بررسی شاخصهای مرکزی ساختار سنی نیز می‌تواند به تجزیه و در نتیجه شناخت هر چه بیشتر ترکیب جمعیتی روستا کمک نماید. از این نظر میانگین سنی جمعیت سال ۱۳۸۱ نزدیک به ۵/۲۹ سال خواهد بود که برای زنان ۲۹ و برای مردان نزدیک به ۳۰ سال است که نشان دهنده گرایش روستا به پیر جمعیتی است. همچنین محاسبه میانه سنی جمعیت برای روستا ۲۲ سال خواهد بود یعنی نیمی از جمعیت در بالای ۲۲ سال خواهد بود. با چنین ساختاری از جمعیت می‌توان پیش بینی نمود که مهمترین چالش های برنامه های توسعه روستای کنگ عبارت از حل مسئله کار ،‌تحصیل و ازدواج گروههای پر جمعیت زیر ۲۰ سال ،‌و نیز ریشه یابی علل مهاجرت ،‌کاهش تعداد کودکان ،‌تعداد روبه فزونی کهنسالان و عدم تعادل سنی و جنسی جمعیت در آینده خواهد بود.

۶-۴-۱-۱- وقایع حیاتی :
در مباحث جمعیت شناسی دو واقعه مرگ وولادت را وقایع حیاتی می‌نامند.
بررسی این دو پدیده می‌تواند در شناخت هر چه بیشتر حرکات جمعیتی یک جامعه بکار آید. جدول شماره ۸-۲- تعداد موالید و مرگ و میر روستای کنگ را بین سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۰ نشان می‌دهد. نگاهی به ارقام این جدول معلوم می‌دارد که طی ۱۰ سال گذشته میزان مرگ و میر تا حدودی ثابت مانده ولی به شدت از تعداد موالید کاسته شده و از ۵۰ تولد زنده در سال ۱۳۷۰ به ۳ تولد در سال ۱۳۷۷ و در نهایت به ۱۲ تولد در سال ۱۳۸۰ انجامیده است.

جدول شماره ۶- تعداد وقایع فوت و ولادت روستای کنگ طی سالهای ۸۰-۱۳۷۰

سال وفات تولد رشد طبیعی
۱۳۷۰ ۹ ۵۰ ۴۱+
۱۳۷۱ ۸ ۳۴ ۲۶+
۱۳۷۲ ۶ ۳۵ ۲۹+
۱۳۷۳۷ ۷ ۱۹ ۱۲+
۱۳۷۴ ۱۴ ۱۷ ۳+
۱۳۷۵ ۵ ۹ ۴+
۱۳۷۶ ۱۰ ۹ ۱-
۱۳۷۷ ۷ ۳ ۴-
۱۳۷۸ ۱۲ ۱۵ ۳+
۱۳۷۹ ۱۰ ۱۲ ۲+
۱۳۸۰ ۹ ۱۱ ۲+
۷-۴-۱-۱- مهاجرت :
از دلایل مهاجر پذیری روستای کنگ وجود شهر مشهد است با فاصله کوتاه زمانی و مکانی تا این منطقه، و راه مناسب وکار فراوان در مشهد و یکی دیگر ازعوامل مهاجرت، نداشتن درآمد کافی از راه کشاورزی وباغداری است که به دلیل فقر وکمبود زمین کشاورزی است و دیگری تنگ بودن عرض دره وکمی وسعت باغات و کمبود زمینهای کشاورزی است وهمچنین عامل مهم دیگر مهاجرت، افزایش جمعیت روستاهاست، در حالیکه زمین زیر کشت محدود و کم است و باعث بیکاری جوانان می‌شود که ابتدا به مهاجرتهای فصلی و در نهایت به مهاجرتهای دائمی منجر میشود.
مهاجرپذیری روستای کنگ از نظر زمانی به دو دسته تقسیم می‌شود :
۱- مهاجرانی که برای اسکان وانتقال به مدت طولانی ساکن می‌شوند .
۲- مسافرانی که به طور موقت به مدتهای محدودتری توقف دارند که بیشتر این مهاجران را توریست ها تشکیل میدهند. علل اصلی مهاجران گروه اول که اغلب آنها از سال ۱۳۵۵ به بعد گروه گروه وارد شهر گردیده اند و مبدأ مهاجرتشان شهرهای شمالی استان خراسان بوده است ،کاریابی و اشتغال است که از عوامل اصلی بوده است.

۸-۴-۱-۱- سطح سواد و آموزش :بر اساس فرهنگ آبادی های سال ۱۳۷۵، از کل جمعیت روستای کنگ که ۱۱۹۲ نفر است تعداد ۷۶۸ نفر آن با سواد هستند که از این تعداد ۴۰۹ نفر مردان و ۳۵۹ نفر آن زنان می‌باشند. همچنین بر اساس فرهنگ آبادی های سال ۱۳۶۵، از کل جمعیت ۲۲۲۸ نفری روستا در این سال، ۱۰۶۷ نفر آن جمعیت با سواد بوده اند .
۹-۴-۱-۱- وضعیت فعالیت و اشتغال :
بر اساس فرهنگ آبادی های سال ۶۵، از بین ۲۲۲۸ نفر جمعیت، ۵۸۱ نفر آن جمعیت شاغل بوده اند و در سال ۱۳۷۵، از کل جمعیت ۱۱۹۲ نفر ۳۱۰ نفر جمعیت شاغل بوده اند که از این تعداد ۳۰۵ نفر آن مرد و تنها ۵ نفر آن را زنان تشکیل می‌داده اند.

۵-۱-۱- ویژگیهای اقتصادی روستای کنگ :
کار و پیشه مردم روستای کنگ باغداری، دامداری، کارگری و فرش بافی است. ( فرشها با نقش وطرح مشهدی و نقش شیخ صفی بافته می‌شوند). همینطور شغلهایی همچون نجاری و تراشکاری نیز موجود است. علی رغم روستاهای دیگر که اکثر افراد آن به پیشه زراعت مشغولند، در روستای کنگ زراعت پیشه اصلی آنها نیست، بلکه اکثراً به باغداری و صنعت ودامداری مشغولند، زیرا وجود زمینهای شیب دار مانع از زراعت می‌شود، دراین روستا تنها ۴-۳ خانواده به دامداری می‌پردازند.

۱-۵-۱-۱- فعالیتهای عمده کشاورزی :
فعالیت های عمده بخش کشاورزی، در روستای کنگ، باغداری ـ حال به بررسی مشاغل عمده روستا می‌پردازیم :
دامداری و دامپروری ـ پرورش طیور ـ پرورش زنبور عسل بوده است
– باغداری :‌
به جز ۳ الی ۴ خانواده که مشغول به دامداری هستند، سایر افراد باغدارند. در باغهای آنها محصولاتی همچون سیب، گلابی ،زردآلو،‌گیلاس، آلبالو، آلو، گردو، بادام، هلو و انگور است. باغداری ۷ ماه از سال رونق دارد و بعضی ازمردان روستا ماههای ۱۲-۷ در شهر به کارگری، بنایی وغیره مشغول می‌شوند
۲-۵-۱-۱- صنعت :
یکی از صنایع رایج در روستا که مردمان از طریق آن امرار معاش میکنند صنعت خشکبار است .عمده خشکبار به صورت سنتی و در آفتاب تهیه می‌گردد. از هر ۱۰۰ نفر که خشکبار تهیه می‌کنند شاید تنها حدود ۲۰ نفر با استفاده از بخار گوگرد این کار را انجام می‌دهند
و عمده خشکبار توت خشک است. اما در کنار این محصول آلو – برگه زردآلو و آلبالو خشک است .
۳-۵-۱-۱- دامداری :
دامداری به عنوان یک شغل در کنگ وجود ندارد. خانوارها اکثراً هر کدام برای خودشان تعدادی دام در خانه و طویله هایی که معمولاً درطبقه همکف است، نگهداری می‌کنند. بر اساس گزارش منتشر شده توسط مشاور فجر توسعه در سال ۸۲-۱۳۸۱ حدوداً ۴۰۰ رأس گوسفند و ۳۰ تا ۴۰ رأس گاو و تعدادی خر در این روستا وجود دارد. غذای بیشتر آنها یونجه، سبوس و کاه است که بیشتر آن در داخل روستا تأمین می‌شود. ازاین دامها جهت تأمین لبنیات، گوشت و غیره استفاده میشود. البته مردم کنگ لبنیات و میوه و سبزی خودشان را از طرقبه تأمین می‌کنند.
در فرهنگ آبادی های سال ۴۵ :
تعداد گاه ـ گوساله و گاه کار = ۲۰۰ عدد
گاو کار = ۱۰ عدد
گوسفتند و بز = ۶۰۰ عدد
اسب و الاغ = ۱۰۰ عدد

در فرهنگ آبادی های سال ۵۵، گزارشی در مورد تعداد دام روستا منتشر نشده است و در فرهنگ آبادی های سال ۶۵ :
تعدا گاو و گوساله = ۴۰۰ عدد
تعداد گوسفند و بز = ۱۰۰۰ عدد
اما بر اساس مطالعات میدانی مشاور و بر اساس گفته آقای حسین پور، دهیار روستا در اسفند ماه ۱۳۸۴، آمارگیری دقیقی در مورد تعداد دام در روستا صورت گرفته است که براین اساس تعداد ۲۱۹۰ گوسفند (که حدود ۶۰ ـ ۵۰ خانوار مالک آنها هستند ) ۵۴ گاو شیرده و گوساله ـ ۳۶ راس قاطر و اسب ـ ۶۴ راس الاغ و کمتر از ۱۰۰ عدد مرغ و خروس در روستا وجود دارد (آمار مرغ و خروس به صورت تقریبی است )
بر اساس مطالعات میدانی و به گفته جناب آقای مهندس شوکتیان (رئیس بنیاد مسکن خراسان رضوی) که از اهالی روستای کنگ هستند، حدود ۵۰ سال پیش، بیش از ۲۰۰۰۰ راس گوسفند ـ ۵۰۰۰ راس قاطر و اسب ـ ۲۵۰۰ ـ ۲۴۰۰ راس گاو شیرده در روستا بوده است و به گفته ایشان حداقل هفته ای ۵۰ عدد سبد تخم مرغ از روستا به شهر مشهد برای فروش فرستاده می‌شده است در این سالها در حدود ۵۰۰۰ کندوی عسل در روستا وجود داشته است. این آمار و ارقام نشان دهنده رونق اقتصادی روستا در سالهای گذشته است.

ج ) پرورش ماکیان :
هر خانوار تعدادی مرغ و خروس دارند. اما این کار به صورت شغلی خاص وجود ندارد. از آنها جهت تأمین تخم مرغ که جزء غذاهای اصلی مردمان کنگ است، استفاده می‌شود .
۴-۵-۱-۱- خدمات :
حدود ۱۰% افراد کنگ به شغلهای خدماتی مشغول هستند. این روستا دارای ۲ مدرسه راهنمایی، ۱ دبستان ،‌ ۱ انجمن ده، ۲ حمام، فروشگاه مواد نفتی ،‌مقبره شیخ عبدا… و ۸ مسجد است. همچنین۱ مخابرات، ۲ تکیه یا حسینیه ۱ خانه بهداشت، پایگاه بسیج، ۵ مغازه، یک نانوایی و ۱ قصابی در روستا وجود دارد.
برای فهم دقیق تر و روشن تر خدمات موجود در روستا و خدماتی که در گذشته وجود داشته است نگاهی اجمالی به خدمات موجود در روستای کنگ بر اساس فرهنگ آبادی های سال های ۷۵-۴۵ می‌اندازیم و سپس خدمات فعلی در روستا ( مربوط به سال ۱۳۸۵، که سال ارائه گزارش فعلی است ) را بر اساس مطالعات میدانی ارائه می‌دهیم.

الف : فرهنگ آبادی های – سرشماری آبان ۱۳۴۵:
نوع آبادی راه
عمده فاصله تا نزدیکترین
جاده به کیلومتر دسترسی به تأسیسات عمومی و تسهیلات مهمترین منابع آب زراعی تأسیسات عمومی
کوهستانی خاکی ۲۱ مسجد – مکتب خانه
– دبستان – انجمن ده –
کد خدا یا دهبان رسمی چشمه و رودخانه
روستا دارای قنات ناست برق – رادیو

تعداد تأسیسات و تسهیلات موجود در آبادی ( بر اساس سرشماری ۱۳۴۵)
عمده فروشی مساجد و سازمانهای مذهبی حمام
۲ عدد ۱ عدد ۱ عدد

ب : فرهنگ آبادی ها – سرشماری آبان ۱۳۵۵
نوع
آبادی راه
عمده تأسیسات
عمومی تأسیسات آموزشی مذهبی خدمات پزشکی و دامپزشکی تأسیسات ارتباطی و انتظامی تأسیسات اقتصادی و اجتماعی
ده جاده
جیپ رو برق
– حمام دبستان
مدرسه راهنمایی
مسجد
تکیه یا حسینه – – آسیاب آرد
مغازه خرده فروشی ( بقالی )
قهوه خانه

نکته :‌لازم به ذکر است که در این سرشماری مشخص شده است که روستا تا سال ۱۳۵۵ دارای آب لوله کشی و غسالخانه نبوده است و از نظر خدمات پزشکی و دامپزشکی دارای درمانگاه – پزشک و دامپزشک هم نبوده است در زمینه تأسیسات ارتباطی و انتظامی تا سال ۵۵، صندوق پست – تلفن و پاسگاه نداشته است.

ج : فرهنگ آبادی ها : سرشماری مهر ماه ۱۳۶۵
نوع
آبادی راه
عمده فعالیت عمده
کشاورزی تأسیسات عمومی تأسیسات آموزشی
و مذهبی خدمات پزشکی
و دامپزشکی تأسیسات اقتصادی
و اجتماعی تأسیسات ارتباطی
و انتظامی
خاکی باغداری
دامداری و دامپروری
پرورش طیور
پرورش زنبور عسل برق
آب لولکه کشی
حمام مبلغ مذهبی مسلمانان
اماکن مذهبی مسلمانان
دبستان
راهنمایی
آموزشگاه نهضت
سواد آموزی خانه بهداشت شورای اسلامی
پایگاه مقاومت بسیج
فروشگاه تعاونی صندوق پست
تلفن
دسترسی به وسیله نقلیه عمومی در آبادی
د : فرهنگ آبادی ها – سال ۱۳۷۵
نوع آبادی راه عمده تأسیسات
عمومی خدمات بهداشتی تأسیسات سیاسی
اداری و انتظامی پوشش امواج
رادیویی پوشش شبکه های
تلویزیونی مخابرات و ارتباطات
آب لوله کشی
تصفیه شده
برق حمام
خانه بهداشت
بهیار و مامای روستایی بهورز شورای اسلامی روستائیان
شرکت تعاونی روستایی
پایگاه بسیج موج متوسط
موج F.M شبکه اول
شبکه دوم صندوق پست
تلگراف
تلفن
دسترسی به وسیله نقلیه عمومی در آبادی
دسترسی به روزنامه و مجله در آبادی

نکته : لازم به ذکر است که تا سال ۱۳۷۵ آب لوله کشی تصفیه شده در روستا وجود نداشته است .
بر اساس مطالعات میدانی و سؤال از خانه بهداشت خدمات موجو.د در روستا در سال ۱۳۸۵ بدین شرح است

نعو آبادی راه عمده تأسیسات عمومی خدمات بهداشتی تأسیسات سیاسی –
اداری – انتظامی پوشش امواج
رادیویی
آسفالت آب لوله کشی تصفیه
شده ( اما بهداشتی نیست )
برق حمام ( دو عدد )
خانه بهداشت
بهیار و ماما ( ندارد )
پزشک ( غیر مستقر
– با حضور یک روز در هفته ) شورای اسلامی
شرکت تعاونی روستاییان
پایگاه بسیج

پوشش شبکه های تلویزیونی مخابرات و ارتباطات
شبکه اول
شکبه دوم صندوق پست
تلگراف
تلفن (و تلفن کارتی یک عدد )
وسیله نقلیه عمومی ( اتوبوس )
روزنامه و مجله
* لازم به ذکر است که اتوبوس از سالهای ۸۲-۱۳۸۱ شروع به کار کرده است.

سایر خدمات موجود در روستا بر اساس سوال از خانه بهداشت روستا بدین شرح است:
نجاری = ۷ عدد ( همه غیر دایر )
ریخته گری = ۱ عدد
پالان دوزی = ۱ عدد
آهنگری = ۱عدد
سوپر = ۷ عدد
استراحتگاه = ۸ عدد
غسالخانه = در حال تأسیس
مسجد وتکیه = ۹ عدد ( البته تکیه علیا در آتش سوزی سوخته و تخریب شده است )
مدرسه :‌۳ عدد
مدرسه فنی و حرفه ای = ندارد
بانک = ندارد
نانوایی = ۱ عدد ( یک عدد هم در حال تأسیس است )
قصابی = ۱ عدد
قهوه خانه = ۱ عدد

۶-۱-۱- ویژگیهای اجتماعی ـ فرهنگی :
۱-۶-۱-۱- محله بندی :
از جمله مسائل اجتماعی که باید مورد توجه قرار گیرد، نحوه اداره اجتماع روستایی است. روستای کنگ دارای ۸ محله است :
محله بالاده
محله شفیعان
محله ابولون
محله میان ده(سادات)
محله زیرده(میران)
محله حشیمون
محله سرکمر
محله قلعه نو

۲-۶-۱-۱- طوایف روستای کنگ :
روستای کنگ از ۵ طایفه هشیمون، شفیعون، ابیلون، میرون و سید تشکیل یافته است.

ـ علت آمدن مهاجرین :
وقتی از یکی از اهالی در مورد علت آمدن مهاجرین و ماندگار شدن آنها در کنگ سؤال شد گفت :‌
چون در گذشته راه رفتن به زیارت امام رضا از سمت نیشابور و سپس خور به کنگ و سپس به مشهد بوده است مردم برای زیارت امام رضا (ع) ناچار بودند از روستا کنگ عبور کنند. و افرادی مثل « ملای قمی » که در کنگ ساکن شد، دلیل سکونتش در کنگ این بوده است که می‌خواسته در جوار و نزدیکی امام رضا (ع) باشد. و از آنجایی که در گذشته مشهد دارای در آمد زایی و رونق اقتصادی خاصی نبوده است و روستاها در آن زمان در آمد و رونق بیشتری داشتند و کشاورزی رونق فراوانی داشته است اکثر مردم ترجیح می‌دادند بجای اقامت در مشهد ( که در آن زمان بسیار محدود بوده است ) در کانون قوی تری مثل کنگ با رونق اقتصادی – فرهنگی و اجتماعی بالاتری سکنی گزینند.

نوع اداره جوامع روستایی در گذشته :‌در گذشته ( در زمان استبداد ) روستاها ،‌دارای کد خدا یا پاکار ( کمک کدخدا ) و یا دهدار بوده اند که این کد خداها رابط بین روستا و مرکز حکومتی شهرها بوده اند.
هر قبیله ای یک رئیس داشته است .روسای قبایل ،‌کد خدا را معین می‌کردند و رابطه بین مردم یک طایفه با کد خدا ،‌رئیس قبیله بوده است.

۳-۶-۱-۱- مذهب :
درمورد مذهب مردم روستا باید گفت که مذهب مردم این روستا ۱۰۰% شیعه است .
– سنت :
از عادتهای رایج این روستا وجود یک تنور و یک نانوا که معمولاً مسن ترین زن یک واحد همسایگی مربوطه است، است. از خصوصیات نان روستای کنگ استفاده از روغن محلی و سیب زمینی در پخت نان است.(البته بسیاری از تنورها هم اکنون بلا استفاده هستند و مردم از نانوایی روستا نان تهیه می‌کنند )
یکی دیگر از عقاید مهم اهالی روستا، روشن کردن شمع در زیر درختی در کنار چشمه است که به گفته اهالی، محل دفن امام زاده ای است که حاجت مردم را روامیدارد، مردم هم نذر ونیاز خود را در پای این درخت انجام میدهند. مردم روستا معتقدند که شمعهایی که در پای این درخت روشن می‌کنند، بوسیله هیچ بادی خاموش نمی‌شود.

فهرست مطالب
———————————————————

« فصل اول شناخت و ارزیابی منطقه»

۱-۱- معرفی اجمالی منطقه
۱-۱-۱- موقعیت جغرافیایی.
۲-۱-۱- تقسیمات کشوری .
۳-۱-۱- ویژگیهای طبیعی منطقه .
۱-۳-۱-۱- اقلیم.
۲-۳-۱-۱- زمین شناسی و توپوگرافی منطقه.
۳-۳-۱-۱- خاک و پوشش گیاهی منطقه.
۴-۱-۱- ویژگیهای انسانی منطقه.
۱-۴-۱-۱- تعداد و توزیع جمعیت.
۲-۴-۱-۱- بررسی تحولات جمعیتی.
۳-۴-۱-۱- ترکیب سنی و جنسی جمعیت.
۴-۴-۱-۱- روند مهاجرت.
۵-۴-۱-۱- سطح سواد و آموزش.
۶-۴-۱-۱- وضعیت فعالیت و اشتغال.
۵-۱-۱- ویژگیهای اقتصادی روستای کنگ.
۶-۱-۱- ویژگیهای اجتماعی و فرهنگی.

«فصل دوم شناخت کالبدی روستای کنگ»

الف – شناخت بافت
۱-۲- شناخت ساختاری بافت
۱-۱-۲-تعیین کاربریهای بافت و سرانه ها.
۲-۱-۲- تعیین مالکیت اراضی.
۳-۱-۲- تعیین کیفیت ابنیه موجود.
۴-۱-۲- تعیین جهت توسعه بافت روستا.
۵-۱-۲- تعیین هسته اولیه و جهت توسعه بافت.
۶-۱-۲- تعیین محدوده عرفی و کالبدی و محدوده دارای بافت باارزش.
۷-۱-۲- محله بندی روستا.

۲-۲- تحلیل ویژگیهای فضایی بافت :
۱-۲-۲- شناخت علل پیدایش روستا و بررسی عوامل تاثیرگذار در شکل گیری بافت.
۲-۲-۲- هماهنگی بافت با بستر طبیعی .
۳-۲-۲- یکپارچگی بافت .
۱-۳-۲-۲- احجام یک شکل و یک اندازه .
۲-۳-۲-۲- معماری مونوکروم.

ب – شناخت معابر
۳-۲- شناخت ساختاری معابر
۱-۳-۲-شناخت مسیرهای درون و بیرون بافت.
۲-۳-۲- درجه بندی معابر درون بافت.
۳-۳-۲- تعیین میزان و درصد شیب معابر.
۴-۳-۲- بررسی طول و عرض معابر.
۵-۳-۲- بررسی گره ها در معابر.
۶-۳-۲- برداشت سیما و جداره معابر.
۷-۳-۲- تعیین میزان محصوریت در معابر.
۸-۳-۲- بررسی ویژگیهای کف معابر.
۴-۲- تحلیل ویژگیهای فضایی معابر
۱-۴-۲- کادر کردن محیط پیرامون (آسمان و بستر کوه ).
۲-۴-۲- حضور تک درختها در معابر.
۳-۴-۲- تنالیته های تیره و روشن معابر.
۴-۴-۲- گشودگیهای فضایی در مقابل معابر خطی.
۵-۴-۲- نشانه ها در معابر.

ج – شناخت واحدهای همسایگی :
۵-۲- برداشت ساختاری واحدهای همسایگی
۱-۵-۲-برداشت مدارک معماری واحدهای همسایگی
۲-۵-۲- بررسی نحوه ارتباط بین واحدهای همسایگی و فضای عمومی
۳-۵-۲- بررسی نحوه ارتباط بین واحدها با فضای همسایگی.

د – شناخت تک بناها :
۷-۲- برداشت ساختاری تک بناها
۱-۷-۲- برداشت ساختاری واحدهای مسکونی در بافت.
۱-۱-۷-۲-برداشت مدارک معماری واحدهای مسکونی.
۲-۱-۷-۲- برداشت دیتایلهای موجود در مسکن.
۲-۷-۲- برداشت ساختاری فضاهای مذهبی.
۳-۷-۲- برداشت ساختاری فضاهای بهداشتی درمانی (حمام (

*************************************************************************

با سلام

با توجه به درخواست کاربران سایت لیست کاملی از پروژه های روستا ۱ و ۲ را برای شما قرار دادیم.

لیست پروژه های روستا:
روستای زوشگ ۶۰ اسلاید + کلیه ی تصویر ها بصورت کامل
روستای قلعه نو از توابع شهرستان کلات -۴۶ص+۲۰۷ اسلاید+ نقشه
طرح روستای فارسیان ۵۵ ص + نقشه های کامل
طرح هادی روستای چاه مزارسفلی شهرستان تربت جام ۱۲۰ ص + تصویر و نقشه ها
پروژه روستا روستای قره تپه
پروژه روستا آلوکلاته
پروژه روستا محمود آباد کتول ۳۰ ص + نقشه و تصویر ها
پروژه روستااستون اباد
پروژه روستای سرآسیاب -۵۰ ص
پروژه روستای فریزی ۹۴ اسلاید
تحلیل روستای روح آباد رشتخوار ۶۵ ص + ۲۰۰ اسلاید
روستای اردمه ۱۰۰ اسلاید + تصویر و نقشه
طرح هادی روستا روستای پیوه ژن ۸۵ ص + نقشه ها
طرح هادی روستای درکش بجنورد ۱۴۵ ص + تصویر و نقشه ها
طرح هادی روستای صمدیه شهرستان نیشابور ۱۴۰ ص
طرح هادی روستای گوش ۳۰ ص + نقشه و تصویر
روستای انجیله در ۹۰ کیلومتری شمال غربی استان قم ۵۰ اسلاید
روستای بالا جاده ۴۳ اسلاید
روستای بنفش تپه ۶۷ ص
روستای زاویه آذربایجان شرقی ۳۸ اسلاید
روستای فرخان ۵۰ اسلاید
پروژه روستا – روستای توسکستان ۸۵ اسلاید
پروژه روستا ۱- روستای بنفش تپه ۷۸ اسلاید
پروژه روستا خستو
پروژه روستا روستای شاه کوه ۸۵ اسلاید
پروژه روستا روستــای پشتیــر ۶۲ اسلاید
پروژه روستاروستای قلندرایش
طرح هادی روستای صمدیه شهرستان نیشابور ۱۴۰ ص
پروژه روستا ۱- روستای بنفش تپه ۷۸ اسلاید
پروژه روستا – روستای توسکستان ۸۵ اسلاید
پروژه روستا روستــای پشتیــر ۶۲ اسلاید
پروژه روستا روستای شاه کوه ۸۵ اسلاید
روستای انجیله در ۹۰ کیلومتری شمال غربی استان قم ۵۰ اسلاید
روستای بالا جاده ۴۳ اسلاید
روستای زاویه آذربایجان شرقی ۳۸ اسلاید
روستای فرخان ۵۰ اسلاید
روستای مایان از توابع دهستان طرقبه ۶۷ ص
طرح هادی روستای صمدیه شهرستان نیشابور ۱۴۰ ص
طرح هادی روستای شیرعلی آباد ۵۵ ص

******************************************************************